کتاب نوعی انتقاد و هجو با طنزی ظریف است که عقاید جزمی اواخر قرن ۱۰ نقد شده است. کتاب شامل پنج بخش است که چهار بخش آن حول محور شخصیت‌های متفاوتی که درعین حال به یکدیگر نیز مربوط می‌شوند، می‌چرخد و یک بخش آن در رابطه با توطئه و کلاهبرداری گروهی به نام هزارپا است که سرکرده آنان شخصی به نام «پروتوس» نامیده می‌شود. بخش اول کتاب درباره محققی به نام آنیتم «آرمان دوبوا» است که کافر است و از مذهب به ویژه مسیحیت انزجار دارد و درواقع یک فراماسون است.
اما شبی که بر اثر عصبانیت یک دست مجسمه حضرت مریم را می‌شکند در خواب وی به دیدارش می‌آید و لنگی پایش را که مدت هاست آزارش می‌داده، معالجه می‌کند و وی به حضرت مریم و کلیسا ایمان می‌آورد و دست از عقایدش بر می‌دارد. و...