«خشونت و نظم‌های اجتماعی» چهارچوبی مفهومی برای درک دو نوع نظم اجتماعی دسترسی محدود و دسترسی باز ارائه می‌دهد. همچنین به این پرسش بسیار مهم پاسخ می‌دهد که چرا جوامع دسترسی باز از لحاظ سیاسی و اقتصادی توسعه یافته‌تر هستند و معدود کشورهایی موفق به گذار بین این دو نوع جامعه شده‌اند. همه جوامع بشری باید راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از وقوع خشونت داشته باشند و آنها این کار را به شیوه‌های گوناگون انجام می‌دهند. نویسندگان کتاب با اثبات اینکه رفتار اقتصادی و سیاسی در ارتباط نزدیک با هم هستند مشکل خشونت را درون یک علم اجتماعی بزرگتر و چهارچوب تاریخی ده هزار ساله جای می‌دهند. بیشتر جوامع، که آنها حکومت‌های طبیعی می‌نامند با دستکاری و دخالت سیاست در اقتصاد و خلق رانت برای فرادستان، خشونت را محدود می‌کنند. این رانت‌ها اگرچه خشونت از سوی افراد قدرتمند را محدود می‌کند در عین‌حال مانع توسعه اقتصادی و سیاسی هم می‌شود. برعکس در جوامع مدرن دسترسی باز، سازمان‌های اقتصادی و سیاسی ایجاد می‌شود که رقابت سیاسی و اقتصادی (تخریب خلاق) را تقویت می‌کنند و نتیجه آن نوآوری، رونق و شکوفایی هرچه بیشتر است.