زندگی مهندس بازرگان چنان با رویدادها و تحولات سیاسی نیم قرن اخیر ایران گره خورده است که برای آشنایی کامل با تاریخ معاصر آگاهی از سرگذشت و مبارزات و آرا و عقاید او ضرورتی ناگریز است. در این کتاب تلاش‌ها و فعالیت‌های عملی بازرگان به موازات تحولات فکری و نظری او، در متن رویدادهای سیاسی و اجتماعی روزگار، بررسی می‌شود و با کندوکاو در یکایک آثار متعددی که از وی به جای مانده، دیدگاه‌هایش در زمینه‌هایی چون دین و تجدد، دموکراسی و استبداد، قانون طبیعی و اجتماعی، ملیت و استعمار، اقصاد و نقش دولت و مردم تشریح می‌شود. فعالیت‌های سیاسی بازرگان نیز به پنج دوره تقسیم شده‌اند: دوره‌ی گشایش نسبی فضای سیاسی در زمان نخست وزیری دکتر امینی، تحولات مربوط به انقلاب سفید، دوره‌ی استبداد مطلق شاه تا آغاز انقلاب و دوره‌ی انقلاب تا شکست جریان لیبرال، هریک از این دوره‌ها به نوبه‌ی خود تحلیل و بررسی شده‌اند.