کتاب حاضر مجموعه‌ای است از انواع شعر خاقانی که به انتخاب سیدضیاءالدین سجادی از دیوان او برگزیده و با بیان و توضیح لازم ارائه شده است. خاقانی بی گمان در شاعری دارای مکتب خاص و روشی جدید و تازه و ابتکاری است و بیشتر تذکره‌نویسان نیز او را مبدع و مبتکر خوانده‌اند. او برای افکار و اندیشه‌های تازه و بدیع خود، ترکیبات و تعبیرات ویژه‌ای ساخته که در شعر دیگران دیده نمی‌شود. دو صنعت ایهام و تناسب در شعر خاقانی فراوان به چشم می‌خورد و همان است که حافظ، غزل‌سرای بزرگ بدان توجه داشته و ترکیبات و تعبیرات خاقانی را با این صنعت در غزل‌هایش آورده است. آثار خاقانی شامل: دیوان اشعار دارای حدود هفده هزار بیت، مثنوی تحفه‌العراقین دارای سه هزار بیت، نامه‌های خاقانی که به بزرگان زمان خود نوشته و مثنوی ختم‌الغرائب است