شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی، حماسه ای منظوم در بحر متقارب مثمن محذوف و یکی از بزرگ ترین و برجسته ترین سروده های حماسه ای جهان است که سرایش و ویرایش آن گنجینه، دست آورد دست کم سی سال رنج و تلاش خستگی ناپذیر این سخن سرای بزرگ ایرانی است. درون مایه این شاهکار ادبی، اسطوره ها، افسانه ها و تاریخ ایران از آغاز تا حمله اعراب به ایران در سده هفتم است که در چهار دودمان پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان گنجانده می شوند و به سه بخش اسطوره ای (از روزگار کیومرث تا پادشاهی فریدون)، پهلوانی (از خیزش کاوه آهنگر تا مرگ رستم) و تاریخی (از پادشاهی بهمن و پیدایش اسکندر تا گشایش ایران به دست اعراب) بخش بندی می شود. هنگامی که زبان دانش و ادبیات در ایران زبان عربی بود، فردوسی با سرودن شاهنامه با ویژگی های هدف مندی که داشت زبان پارسی را زنده و پایدار کرد.