کتاب اسطوره، رویا، راز نوشته‌ی میرچا الیاده، مرزهای تعبیر خواب و عوالم اسطوره‌ای را مد نظر داشته و با تشریح آیین‌ها و مناسک انسان سنتی، از نمادپردازی دینی به اضطراب بشر مدرن رسیده است. اسطوره، رویا، راز، دربارۀ تفاوت‌های ساختاری بین اساطیر و رویا و سپس قیاس دیدگاه‌های خاص تاریخ نگاران ادیان و روان‌شناسان ژرفنایی بحث می‌کند. شاید چنین پنداشته شود که تقابل بین دو جهان اسطوره و رویا هدف اصلی این اثر است، در حالی‌که این مهم تنها جنبه‌ای از این داستان است. در حقیقت، موضوع بنیادی این کتاب تلاقی و رویارویی دو نوع ذهنیت است که برای سادگی آن‌ها را سنتی و مدرن می‌نامیم، که نخستین ذهنیت ویژگی بشر جوامع کهن و شرقی است و دومی خاص بشر جوامع مدرن از نوع غربی.