اندیشهی سیاسی روی همرفته درپی یافتن کارگزاری در تاریخ است. از اینرو پیرامون اندیشهها، جنبشهای سیاسی و اجتماعی پدید میآید. قرن بیستم عصر دگرگونیهای بنیادی در همهی عرصههای زندگی انسان از جمله زندگی سیاسی بوده است. از میان این دگرگونیها برخی، هم بر تکوین و تطور اندیشهی این قرن تأثیر بیشتری گذاشته و هم از آن تأثیر جدی پذیرفته است. و بیشک مارکسیسم یکی از جنبشهای فکری عمدهی قرن نوزدهم و بیستم بهشمار میآید. نویسنده در این کتاب براساس اندیشهی مارکس به بررسی تعابیر گوناگون از مارکسیسم و اختلاف انواع آن میپردازد و نتیجه میگیرد که بخشی از این اختلافات ناشی از ابهامات موجود در اندیشهی مارکس و برخی دیگر نتیجه تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی این قرن بر مفسران مارکسیسم است. نویسنده در جلد دوم طی دو بخش، ابتدا به بررسی زمینهی تاریخی و فکری لیبرالیسم و محافظهکاری پرداخته است و سپس آرای اندیشمندان شاخص لیبرال و محافظهکار در قرن بیستم را مطرح کرده است.
