طی شش دههٔ اخیر، موج مهاجرت با انگیزه های متفاوتی جریان داشته؛ از تحصیل و کسب دانش در دنیای پیشرفته و با ثبات در دههٔ پنجاه گرفته تا وقوع انقلاب و جنگ و ناامنی ناشی از این دو در دههٔ شصت، از ضرورت کادر سازی برای بازسازی کشور و همزمان گسترش تنش های سیاسی و اجتماعی داخلی از سوی جنبش های اجتماعی در دههٔ هفتاد تا مهاجرت مغزها و جذب گستردهٔ دانشجویان توسط مراکز علمی و دانشگاهی جهان و نیز تنش های پس از انتخابات 1388 در دههٔ هشتاد؛ از افزایش بی رویهٔ فقر، بیکاری، حاشیه نشینی، تورم در دههٔ نود تا وقوع شورش های گستردهٔ اجتماعی در آغاز قرن جدید که به موج جدیدی از مهاجرت زنان، جوانان، دانشجویان و نخبگان منجر شده است.نتایج پیمایش رصد خانهٔ مهاجرت ایران در بهار و تابستان ۱۴۰۱ نشان می دهد شیوهٔ حکمرانی مملکت داری، بی ثباتی اقتصادی و فساد نهادینه شده در کشور، تحریم، نوسان قیمت ارز، تورم و شرایط اقتصادی از مهم ترین دلایل مهاجرت در ایران کنونی است. طبق این پیمایش، بیش از شصت درصد همهٔ گروه های حاضر در نظرسنجی این مؤسسه، غیر از گروه پزشکان و پرستاران، تمایل زیاد و خیلی زیاد به مهاجرت دارند. این میل در میان کارکنان، مدیران میانی و همچنین کارآفرینان و مدیران ارشد در حدود هفتاد درصد است. در این کتاب، تلاش شده است عوامل و علل منجر به خروج نخبگان علمی، ورزشی، هنری، اقتصادی، حوزه های فناوری و پزشکی از کشور شناسایی و اولویت بندی شوند و نیز سیاست ها و راهکارهایی برای جلوگیری از پدیدهٔ مهاجرت نخبگان ارائه شود.