«نظری به قفقازیه» با عنوان فرعیِ «جغرافیا و مردمان، احزاب و فِرَقِ سیاسی» یکی از مهم‌ترین نوشته‌هایی است که در یک دورۀ بحرانی در مناسبات خارجی ایران منتشر شد؛ دوره‌ای مقارن با انقلاب 1917روسیه و فروپاشی امپراتوری تزاری که ایران بعد از حدود نود سال که قفقاز تحت استیلای روسیه قرار داشت بار دیگر به صورت موجودیتی مستقل با آن روبرو شد. هدف شیخ یحیی کاشانی، روزنامه‌نگار برجسته‌ای که این موضوع را طی رشته مقالاتی در بهار و تابستان 1297 ش/1918 م در روزنامۀ ایران به رشتۀ تحریر درآورد، مطلع ساختن ایرانیان از وضعیت قفقاز به‌طور کلّی و مخصوصاً تحولات سیاسی آن بود از لحاظ تأثیری که می‌توانست بر کشور بر جای بگذارد.