بلوچستان در دورۀ انتقال قاجار به پهلوی، یکی از آشفته‌ترین دوران سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود را تجربه کرده است. ضعف و فساد در حکومت مرکزی، مداخله و تعدی بریتانیا در امور مرزی و در نهایت سستی والیان محلی، شرایطی را چنین رقم زده بود تا خاک بلوچستان جولانگاه یاغیان و عرصۀ مداخلات بیگانگان شود. این مجلد از مجموعۀ پژوهش‌های ایران فرهنگی که همچنان به بلوچستان اختصاص دارد، گزیده‌ای از مطبوعات و جراید ایران در حدفاصل روی کارآمدن رضاخان به عنوان سردارسپه و ورود متفقین به اران و پایان عصر پهلوی اول را دربر گرفته و عمدتاً از روزنامه‌های اطلاعات، ایران و هفته‌نامۀ «حبل المتین» و چند جریده و نشریۀ دیگر نقل شده است.