رمان «باکره و کولی»، مثل دیگر آثار دی. اچ. لارنس، رمانی جسورانه در نقد آداب و رسوم خشک و نامنعطف اخلاقی و اجتماعیِ تنگ‌نظرانه، که ریاکاری‌ها و شرارت‌ها و ستمگری‌های آدمیان را پشت خود مخفی می‌کنند، و در ستایش غریزه و شور جنون‌آمیز و نیروهای طبیعی و غریزی آدمی است. دی. اچ. لارنس در رمان «باکره و کولی» ماجرای دو خواهر، به نام‌های ایوت و لوسیل، را روایت می‌کند که مادرشان شوهرش و آنها را، در بچگی، ترک کرده و با مردی دیگر فرار کرده است. پدر دخترها کشیشی سخت‌گیر و نامنعطف است که با مادر مستبد و خودخواه و حیله‌گر و نابینا و خواهرِ بددل و کینه‌توزش در یک خانه زندگی می‌کند. خانه تحت سلطۀ مادربزرگ است و او اهل خانه را روی انگشتش می‌چرخاند. سالها از فرار مادرِ دخترها گذشته و دخترها که حالا بزرگ شده و بعد از اتمام دوران تحصیلشان در خارج از کشور و مدتی دوری از خانۀ پدری، به انگلستان و نزد خانواده بازگشته‌اند، در خانۀ پدری، تحت نظارت سختگیرانۀ پدر و مادربزرگ و عمه‌شان، همچون اُسَرایی دربند، به زندگی ادامه می‌دهند گرچه می‌کوشند خوشی‌های کوچکی برای خود فراهم آورند و رفت‌وآمدهایی با اشخاص بیرون از چارچوب خانۀ پدری داشته باشند و گریزهایی به بیرون بزنند.