مقاله‌های این کتاب در سه بخش متمایز تدوین شده‌اند. دو مقاله‌ی بخش نخست به ویژگی‌های جامعه‌ی ایران در طول تاریخ و مقایسه‌ی آن با جامعه‌ی غربی می‌پردازند و می‌کوشند تفاوت‌های دیرپای این دو را بنمایانند و ساختار جامعه‌ی ایران را با الگویی نشان می‌دهند که جامعه‌ی کم‌آب و پراکنده نام گرفته است. در بخش دوم، اشاره‌هایی به تاریخچه‌ی تکوین نظریات توسعه در اقتصاد سیاسی شده و این نظریات بر اساس تجربه‌های تاریخی و عملی کشورهای مختلف ارزیابی شده‌اند. آنگاه مسائل عملی و نظری توسعه‌ی اقتصادی کشورهای صادرکننده‌ی نفت بررسی و وابستگی‌های متقابل این اقتصادها با بقیه‌ی جهان تحلیل شده است. مقاله‌های بخش سوم به برخی از مسائل روش‌شناختی علم اقتصاد پرداخته، درباره‌ی تعدیل‌های فکری و حرفه‌ای لازم برای اصلاح روش‌ها و نتیجه‌های این علم بحث کرده و به مسئله‌ی کاربست نظریه‌های توماس کون در مورد دانش اقتصادی در مقایسه‌ با نظریه‌های پوپر می‌پردازند و کاستی‌های هریک از این دیدگاه‌ها را نشان می‌دهند.