کتاب حاضر، بیانی از تحولات سیاسی و اجتماعی زنجان از 1285 تا 1297 هجری است. فصل اول به بیان وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی منطقه خمسه در عصر قاجار و معرفی چهره‌های سیاسی و مذهبی آن می‌پردازد. در فصل دوم به تشریح زمینه‌های وقوع انقلاب مشروطه در کشور و منطقه زنجان و در فصل سوم به تحولات زنجان در مشروطه اول، جنبش مشروعه خواهی و به‌خصوص تأثیر اهمیت جنبش مشروعه خواهی زنجان در کشور پرداخته شده است. در فصل چهارم با بررسی اوضاع کشور و منطقه در دوران استبداد صغیر، تحلیلی بر نقش، تأثیر و اهمیت رویدادهای زنجان در تضعیف جنبش مشروطه‌خواهی انجام شده است. در سه فصل بعدی وقایع پس از فتح تهران، واقعه توپخانه، رویدادهای زنجان، نقش و اهمیت زنجان در نقشه جنگی جنگ جهانی اول در ایران موردبررسی قرار گرفته‌اند.