اين اشعار، ناب‌ترين تجليی بيان شاعرانه و سخنوری‌یست كه ما از سرزمين مصر سراغ داريم و قالب آزاد و بسيار فرديت يافته‌ايی دارند. يكی از ويژگی‌های اصلی و چشم‌گير آن‌ها عشق به حيوانات، گياهان و درختان و توصيفات باغ‌ها و آبگيرهاست كه در آن به‌‌وفور يافت می‌شود. دختر و پسر عاشق، گوييی در باغ عدن مأوا دارند، اما همين بهشت هم عاری از خصم و خطر نيست. تازگی و نابی احساس‌ها و دريافته‌هايی عاشقان، زبان تصويرها و صور خيال و تخيّل شگفت اين شعرها، پس از هزاره‌ها هنوز سرمويی از طراوت خود را از دست نداده و در عين حال نيازمند هيچ تفسيری نيست. گفتنی‌ست كه صورخيال و ويژگی‌های شاخص ادبی غزل غزل‌های سُليمان در كتاب مقدس عهد عتيق، بسيار وام دار شعر عاشقانه و غناييی مصر باستان است. هم‌ذات پنداری عاشق با طبيعت و نيز تمايل محبوب به ظاهرشدن در قالبی غير از قالب انسانی يكی از درون‌مايه‌های مورد علاقه‌ی سرايندگان عاشقانههای مصر باستان است. مثلاً در جایی عاشق می‌خواهد در قالب چاپار شاهی، دختر خدمتكار محبوب، دربان يا رخت‌شوی سرای يار و حتی انگشتری يا اسب در آيد تا به وصال يار رسد. اين درون‌مايه‌ها بعدها نيز به ادبيات غنايی جهان راه يافت و انگاره‌ی خاكساری و زبونی عاشقِ مرد و ناز و غمزه‌ی محبوبه‌ی زن، تبديل به محوری مسلم و مسلّط در شعر تمام جهان شد. از آن‌پس هرجا سخن از عشق بود، مرد، كنش‌گر بود و زن،كنش‌پذير و منفعل.
تا دهه‌های اخير كه البته همان درون‌مايه باز هم به صورت‌های ديگر و پنهان‌تر در كار است. امّا نكته‌ی جالب، كنش‌گری معشوقه‌های مصر باستان در اين شعرهاست .آن‌ها در همه‌ی موارد منفعل نيستند، بلكه خود در قالب كلام، آرزوی‌شان را به صريح‌ترين وجه بازگو می‌كنند، گو اين‌كه در بسياری از همين موارد هم البته ته‌مايه‌ای از همان انگاره‌ی ناتوانی و انفعال معشوقه‌ی كلاسيك به گونه‌ای هويداست. البته شخصيت‌بخشی به طبيعت و به ياری آمدن درخت‌ها، پرندگان و دريا يا عكس آن، مضمونی كهن در افسانه‌ها و اسطوره‌های ملل است. و تا امروز هم در شعر جهان برجا مانده است. آن‌چه می‌خوانيد گزيده‌ای است در حد مجال اين كتابچه از عاشقانههای مصر باستان.
عاشقانههای مصر باستان
نویسنده: علی عبداللهی
ناشر: نشر مشکی
شعر
چاپ اول: ۱۳۸۷
۳۲ صفحه
